Sinh lý bệnh
• Sự giãn quá mức tạm thời cơ vòng thực quản dưới hoặc khiếm khuyết cơ vòng
• Tổn thương niêm mạc (viêm thực quản) do tiếp xúc với acid kéo dài có thể gây hẹp thực quản
• Yếu tố nguy cơ: thoát vị khe thực quản, béo phì, tăng tiết dịch vị, chậm làm trống dạ dày
• Yếu tố thúc đẩy: nằm ngửa, thức ăn dầu mỡ, caffein, rượu, thuốc lá, thuốc chẹn kênh calci, mang thai
Triệu chứng lâm sàng
• Tại thực quản: nóng rát sau xương ức, đau ngực không điển hình, nôn, ợ chua, khó nuốt
• Ngoài thực quản: ho, hen (thường kiểm soát kém), viêm thanh quản, mòn răng
Chẩn đoán (Gastro 2008;135:1383)
• Dựa vào bệnh sử và điều trị thử ức chế bơm proton (Se&Sp: 78%&54%) (Annals 2004;140:518)
• Nội soi thực quản dạ dày tá tràng nếu thất bại với điều trị ức chế bơm proton 2 lần/ngày hoặc có dấu hiệu cảnh báo: khó nuốt, nuốt đau, nôn ói, sụt cân, thiếu máu thiếu sắt, có máu ẩn trong phân, sờ được khối u hoặc hạch, tuối > 55
• Nếu chẩn đoán không rõ ràng và nội soi bình thường thì cân nhắc đo pH thực quản 24h
Điều trị (NEJM 2008;359:1700)
• Lối sống: tránh chất kích thích, giảm cân, tránh ăn nhiều và ăn trễ, kê cao đầu khi ngủ
• Thuốc: ức chế bơm proton (tối đa 2 lần/ngày) > ức chế H2, nhất là khi có viêm thực quản (Coch 2007;2:003244), antacids ức chế bơm proton đạt hiệu quả 80–90%; tác dụng phụ: nôn ói, đau đầu, tăng nguy cơ nhiễm Clostridium difficile và gãy cổ xương đùi
• Phẫu thuật: phẫu thuật fundoplication Nissen nếu triệu chứng dai dẳng với điều trị thuốc: thành công > 90%, nhưng > 1/2 cần sử dụng thuốc sau 10 năm viêm thực quản tr/c tiến triển GERD mạn
Biến chứng (NEJM 2009;361:2548)
• Barrett thực quản: 10–15% bệnh nhân mắc GERD, so với 5–6% không mắc GERD
• Ung thư biểu mô tuyến thực quản: nguy cơ ~0.5%/năm nếu có Barrett, ~ .6%/năm nếu loạn sản mức độ thấp, ~6%/năm nếu loạn sản mức độ cao
• Xử trí: giám sát qua nội soi sinh thiết (hoặc nội soi với băng tần hẹp hoặc OCT). Barrett chưa loạn sản: giám sát mỗi 3 năm; loạn sản thấp: mỗi 6 tháng, loạn sản mức độ cao: nội soi sinh thiết niêm mạc để loại trừ ung thư, sau đó đốt bằng sóng cao tần hoặc phương pháp khác.
Tags:
Nội tiêu hóa
