1. Định nghĩa Dấu hiệu Hutchinson
Dấu hiệu Hutchinson trong zona mắt là sự xuất hiện của mụn nước hoặc tổn thương da ở đầu mũi, do virus herpes zoster tái hoạt gây tổn thương nhánh mũi ngoài của dây thần kinh sinh ba (nhánh mắt - V1). Đây là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ tổn thương mắt nghiêm trọng.
2. Cơ chế xuất hiện dấu hiệu Hutchinson trong zona mắt
Zona thần kinh sinh ba (Herpes zoster ophthalmicus) là do virus Varicella-zoster tái hoạt động ở hạch Gasser (hạch thần kinh sinh ba).
Khi virus ảnh hưởng đến nhánh mũi mi (nasociliary branch) – vốn chi phối cả vùng đầu mũi, giác mạc, kết mạc, màng mạch mắt – bệnh nhân sẽ xuất hiện mụn nước đầu mũi, đồng thời nguy cơ cao bị biến chứng ở mắt.
Vì vậy, tổn thương da đầu mũi (dấu hiệu Hutchinson) là biểu hiện cảnh báo virus đã lan đến các nhánh thần kinh mắt, nguy cơ gây viêm giác mạc, viêm màng bồ đào, viêm võng mạc,...
3. Ý nghĩa lâm sàng của dấu hiệu Hutchinson
Là dấu hiệu cảnh báo quan trọng trong zona mắt. Bệnh nhân có dấu hiệu Hutchinson sẽ: Tăng nguy cơ tổn thương mắt gấp 2 – 3 lần. Cần được thăm khám nhãn khoa khẩn cấp
* Các tổn thương có thể gặp:
+ Viêm kết mạc, viêm giác mạc (keratitis)
+ Viêm củng mạc, viêm màng bồ đào
+ Glôcôm thứ phát do viêm
+ Giảm thị lực, thậm chí mù vĩnh viễn nếu không điều trị kịp thời
4. Chẩn đoán và xử trí
Chẩn đoán:
+ Lâm sàng: Mụn nước theo dây thần kinh sinh ba, có mụn nước ở đầu mũi.
+ Khám nhãn khoa: soi đèn khe, đo nhãn áp, soi đáy mắt.
+ Có thể làm test PCR nếu chẩn đoán không rõ.
Điều trị:
+ Kháng virus toàn thân (acyclovir, valacyclovir, famciclovir) – càng sớm càng tốt (trong 72 giờ đầu).
+ Kháng viêm – giảm đau
+ Khám và điều trị chuyên khoa mắt ngay khi có dấu hiệu Hutchinson
+ Theo dõi các biến chứng như glôcôm, giảm thị lực.